Woningtekort aanpakken met transformatie van kantoorpanden naar woningen

Het woningtekort in Nederland blijft een groeiend probleem. Om te voldoen aan de vraag naar woningen, moeten er tot en met 2030 maar liefst 900.000 tot een miljoen nieuwe woningen worden gerealiseerd. Een oplossing die bijdraagt aan een duurzamer gebruik van bestaande ruimte, is het transformeren van leegstaande kantoorpanden naar woningen. Niet alleen kan dit een deel van het tekort verlichten, maar het biedt ook een manier om vastgoed circulair en duurzaam te benutten.

Waarom transformatie een slimme oplossing is

Volgens Irene Flotman, voorzitter van NVM Business en Managing Director bij CBRE Nederland, kan het transformeren van kantoorpanden een deel van het woningtekort aanpakken. Ze stelt dat deze transformatie geen heilige graal is die het tekort volledig zal oplossen, maar wel een waardevolle bijdrage levert. Nederland kent een leegstand in de kantorenmarkt van ongeveer 7,5 tot 8 procent. Op een kantorenvoorraad van circa 60 miljoen vierkante meter betekent dit dat er bijna vijf miljoen vierkante meter aan leegstaande ruimte beschikbaar is. Hoewel er de afgelopen jaren al veel is getransformeerd, is er volgens Flotman nog veel potentieel.

Obstakels: regelgeving en gebrek aan subsidies

Ondanks de voordelen van transformatieprojecten, zijn er hindernissen die deze ontwikkeling remmen. Regelgeving, zoals de Wet betaalbare huur en de verhoogde overdrachtsbelasting, maken het voor investeerders minder aantrekkelijk om te investeren in transformaties. Veel particuliere beleggers trekken zich terug, omdat het door de huidige regelgeving niet langer rendabel is om in transformatieprojecten te stappen.

Flotman pleit ervoor dat de overheid procedures rondom bestemmingsplanwijzigingen moet versnellen en regelgeving moet vereenvoudigen. Ook kunnen verlagingen in de legeskosten en overdrachtsbelasting het voor ontwikkelaars aantrekkelijker maken om deze projecten op te pakken. Een opvallende tekortkoming in het huidige beleid is het gebrek aan subsidies voor transformatieprojecten. Waar nieuwbouwprojecten vaak worden ondersteund door diverse subsidies, ontbreken deze voor transformaties, ondanks de duurzame en circulaire aard van dit type ontwikkeling.

Voorbeelden van geslaagde transformatieprojecten

Succesvolle transformaties laten zien dat het mogelijk is om oude kantoorpanden om te bouwen tot aantrekkelijke woonruimtes. Zo is het voormalige ING-kantoor, het Zandkasteel in Amsterdam-Zuidoost, omgevormd tot een complex met woningen en een internationale school. Dit gebouw uit 1987 is destijds al duurzaam gebouwd en tijdens de transformatie is veel van het oorspronkelijke materiaal hergebruikt. Een ander voorbeeld is The Mayor in Amstelveen, een voormalig KPMG-kantoor langs de A9 dat nu een levendige bestemming heeft gekregen. Dit soort projecten bewijzen dat, mits goed uitgevoerd, transformatie niet alleen bijdraagt aan het woningaanbod, maar ook leefbare en levendige gemeenschappen kan creëren.

Voorbeelden van Rotterdamse kantoorpanden omgevormd tot woningen

• Brainpark 1 transformeert naar een levendige en groene locatie met minimaal 2.500 woningen: Lees meer
• De transformatie van de N-toren naar 171 woningen: Lees meer
• Holland2Stay verhuurt woningen in het vernieuwde The Betz: Lees meer
• De transformatie van de torens op Marconiplein naar de Lee Towers: Lees meer
• Rotterdams UWV-kantoor wordt nieuw thuis voor 423 studenten: Lees meer
• Transformatie van kantoorpand aan de Westblaak naar een woongebouw: Lees meer
  
  

Het potentieel van transformatie voor de toekomst

Volgens onderzoek van het Economisch Instituut voor de Bouw kunnen er tot 2030 tussen de 125.000 en 157.000 nieuwe woningen gerealiseerd worden door bestaande gebouwen te transformeren. Het is cruciaal dat deze projecten aansluiten bij de vraag van woningzoekenden, zodat ze werkelijk bijdragen aan het oplossen van het tekort. Door bestaande gebouwen nieuw leven in te blazen, creëren we niet alleen extra woonruimte, maar dragen we ook bij aan een duurzamer en efficiënter gebruik van de beschikbare ruimte.

Transformeren van kantoorpanden naar woningen is een waardevolle, duurzame oplossing die een deel van het woningtekort kan opvangen. Met steun van de overheid en gunstigere voorwaarden voor ontwikkelaars, kan deze strategie een belangrijke rol spelen in het aanpakken van de woningcrisis in Nederland.

Bron: Vastgoed & Bouw, Contentway, november 2024